म्युच्युअल फंडातील दीर्घकालीन गुंतवणूक फायद्याची   

संकेत कुलकर्णी 

जेव्हा बाजारात अस्थिरता असते, तेव्हा बहुतेक म्युच्युअल फंड गुंतवणूकदार पैसे काढण्याची चूक करतात आणि परिणामी, ते त्यांची गुंतवणूक उद्दिष्टे पूर्ण करण्यात अयशस्वी ठरतात. गुंतवणूकदारांनी हे लक्षात ठेवले पाहिजे, की म्युच्युअल फंड गुंतवणुकीची अस्थिरता ही एक अपरिहार्य बाब असली तरी, तुम्ही त्यावर मात करू शकता आणि तुमची गुंतवणूक उद्दिष्टे पूर्ण करू शकता. 
 
मागील अनेक दिवसांपासून शेअर बाजारात आपल्याला अस्थिरता पाहावयास मिळत आहे. बाजारातील अस्थिरता म्हणजे मालमत्तेच्या किमतीत किती चढ-उतार होते याचे मोजमाप आहे. ठराविक कालावधीत स्टॉकच्या सर्वोच्च आणि सर्वात कमी किमतींमधील फरकाची सरासरी काढून त्याची गणना केली जाते. ज्या स्टॉकमध्ये वाढ होण्याची प्रवृत्ती जास्त असते त्या स्टॉकमध्ये घसरण्याची प्रवृत्तीही जास्त असते. जेव्हा बाजार खूप अस्थिर असतो तेव्हा अनेक म्युच्युअल फंड गुंतवणूकदार घाबरतात, पण त्यांच्या हे लक्षात येत नाही की जेव्हा बाजार खाली असतो तेव्हा ते अधिक युनिट्स खरेदी करू शकतात कारण त्यावेळी युनिटच्या किमती कमी असतात. त्याचप्रमाणे, जेव्हा युनिटच्या किमती जास्त असतात तेव्हा त्यांना त्यांच्या गुंतवणुकीवर मोठा परतावा मिळतो. गुंतवणूक दारांनी बाजारातील अस्थिरतेचा फायदा घेऊन अशा प्रकारे दीर्घकालीन गुंतवणूक केल्यास त्यांना चांगला परतावा मिळू शकतो. म्युच्युअल फंड आणि त्यातून मिळणारे फायदे आपण जाणून घेऊ.
 
म्युच्युअल फंड कसे काम करतात?
 
म्युच्युअल फंड या वित्तीय संस्था आहेत, ज्या आकर्षक परतावा देण्यासाठी स्टॉक आणि इतर मालमत्तांमध्ये गुंतवणूक करतात. नफा मिळविण्यासाठी, गुंतवणूकदारांचे पैसे एकत्र केले जातात आणि स्टॉक, बाँड आणि इतर सिक्युरिटीजमध्ये गुंतवले जातात. 
 
उच्च परतावा
 
म्युच्युअल फंड सोने, मुदत ठेवी आणि रिअल इस्टेट यासारख्या पारंपरिक गुंतवणूक पर्यायांपेक्षा चांगला पर्याय ठरू शकतो. गुंतवणूकदारांना आकर्षक परतावा देण्यासाठी म्युच्युअल फंड मार्केट-लिंक्ड मालमत्तेत गुंतवणूक करतात. आकडेवारीनुसार, इक्विटी म्युच्युअल फंडांनी गेल्या दहा वर्षांत सरासरी १० ते १५ टक्के परतावा दिला आहे.
 
शिस्तबद्ध गुंतवणूक
 
एसआयपीद्वारे म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करून तुम्ही सातत्यपूर्ण गुंतवणुकीची सवय करू शकता. जेव्हा तुम्ही एसआयपीमध्ये गुंतवणूक करता तेव्हा दर महिन्याच्या त्याच दिवशी ठराविक रक्कम गुंतवली जाते. हळूहळू ती तुमच्या मासिक बजेटमध्ये जोडली जाते. नियमित गुंतवणूक तुम्हाला तुमची आर्थिक उद्दिष्टे व्यवस्थित आणि शिस्तबद्ध पद्धतीने साध्य करण्यात मदत करेल.
 
फंड व्यवस्थापक
 
म्युच्युअल फंड व्यावसायिकपणे अनेक वर्षांचा अनुभव असलेल्या फंड व्यवस्थापकांद्वारे व्यवस्थापित केले जातात. जे बाजारांचे संशोधन करतात, त्याचे विश्लेषण करतात आणि चांगला परिणाम साध्य करण्यासाठी गुंतवणूक व्यवस्थापित करतात. आपल्याला त्याबद्दल खात्री बाळगणे गरजेचे आहे, कारण म्युच्युअल फंड सुरक्षित आणि पारदर्शक आहेत. ते सिक्युरिटीज अँड एक्सचेंज बोर्ड ऑफ इंडिया (सेबी) द्वारे नियंत्रित केले जातात.
 
विविधता
 
म्युच्युअल फंड तुमची गुंतवणूक जोखीम कमी करते. एका समभागातील अचानक चढ-उतार फंडाच्या इतर होल्डिंग्सच्या कामगिरीमुळे तरले जाऊ शकतात, ज्यामुळे एकूण जोखीम कमी होते. जोखीम मर्यादित ठेवण्यासाठी, एखादी व्यक्ती विविध म्युच्युअल फंडांमध्ये गुंतवणूक करू शकते. आर्थिक सल्लागार तुम्हाला योग्य निधीची शिफारस करून तुमचा पोर्टफोलिओ संतुलित करण्यात मदत करू शकतो.
 
सुविधा
 
इंटरनेटच्या आधारे आणि गुंतवणूक सुविधांच्या मदतीने म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करणे अधिक सोपे झाले आहे. या माध्यमातून तुम्ही काही क्लिकवर म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक सुरू करू शकता. ५० हजारांपेक्षा कमी गुंतवणुकीसाठी केवायसी प्रक्रिया देखील आता ऑनलाइनच पूर्ण करता येते. इंटरनेटद्वारे केलेली म्युच्युअल फंडातील गुंतवणूक तत्काळ असते आणि फंडाच्या यशाचा आपल्याला आढावा घेता येतो.
 
बाजारातील अस्थिरतेचा परताव्यावर कसा परिणाम होतो?
 
अनेक गुंतवणूकदार चुकून बाजारातील अस्थिरतेचा म्युच्युअल फंडातील ’जोखीमशी’ संबंध जोडतात. बाजारातील अस्थिरतेमुळे म्युच्युअल फंडातील गुंतवणूकदारांना असे वाटते आपण आपले पैसे गमावत आहोत, त्यामुळे अनेक गुंतवणूकदार म्युच्युअल फंडातून पैसे काढून घेतात; परंतु हा दृष्टिकोन  गुंतवणुकीच्या उद्दिष्टांसाठी हानिकारक आहे. कारण तेव्हा तुम्हाला वाटते फंड चांगली कामगिरी करत नाही, मात्र कालांतराने तोच फंड तुम्हाला खूप जास्त परतावा देऊ शकतो. परिणामी, जर तुम्हाला सर्वोत्तम परतावा मिळवायचा असेल, तर तुम्ही किमान पाच वर्षे म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करायला हवी.
 
बाजारातील अस्थिरतेला कसे सामोरे जायचे?
 
बाजारातील चढ-उतारांच्या अल्प कालावधीमुळे तुम्ही एक गुंतवणूकदार म्हणून काळजी करण्याचे कारण नाही. तुम्ही तुमचे पैसे दीर्घ कालावधीसाठी गुंतवले तर तुम्हाला चांगला परतावा मिळेल. आपल्याला फक्त दीर्घ अस्थिरता कालावधीबद्दल काळजी करण्याची आवश्यकता आहे. बाजारातील चढ-उतार अपरिहार्य आहे, म्हणूनच आपली गुंतवणूक फायदेशीर आहे.
 
जर म्युच्युअल फंडामध्ये तुम्ही १० वर्षांची गुंतवणूक केली असेल, तर गुंतवणूकदारांनी बाजाराच्या अस्थिरतेची चिंता करु नये. अल्पकालीन अस्थिरतेचे परिणाम दहा वर्षांच्या कालावधीत कमी होऊ शकतात. त्यामुळे तुम्ही ठरविलेल्या कालावधीच्या अखेरी तुम्हाला मोठा नफा मिळू शकेल. वर्षातून किमान एकदा तुमच्या म्युच्युअल फंड पोर्टफोलिओचे पुनरावलोकन करण्याची गरज आहे. त्यामुळे तुम्हाला बाजारातील अस्थिरतेच्या परिणामांचे निराकरण करण्यात मदत होईल.
म्युच्युअल फंडामध्ये गुंतवणूक करण्याचा एसआयपी हा एक उत्तम मार्ग असून,  ती बाजारातील वेळ आणि अस्थिरता कमी करते. म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करताना, स्टॉक आणि डेट म्युच्युअल फंडाच्या संयोजनात गुंतवणूक करा. डेट फंड कमी जोखमीचे आहेत. ते बाजारातील अस्थिरतेमुळे कमी प्रभावित होतात, त्यामुळे इक्विटी फंड चांगली कामगिरी करत नसले तरीही डेट फंड बाजारातील अस्थिरतेला आळा घालण्यास मदत करतात.

(‘गुंतवणूक मित्र’ पुरवणीत प्रसिद्ध झालेल्या लेखांमधील मते त्या त्या तज्ज्ञांची आहेत. गुंतवणूकदारांनी गुंतवणुकीचा निर्णय आपल्या जबाबदारीवर घ्यावा.)

Related Articles